De Eledonidae is een familie van schaaldieren die tot de orde van de Gastropoda behoort. Deze familie omvat ongeveer 200 soorten, waaronder enkele zoetwater- en zeewater-schelpen.
Tegenwoordig wordt de familie Eledonidae meestal niet meer apart geherkenst als een afzonderlijke orde van schaaldieren. Vroeger werd de familie onder de naam Onychophora ingedeeld, maar nu is het meestens aan de gastropoden toegekend. Het gaat in de praktijk vaak mis en is dus ook niet altijd correct om een Eledonide schelp te noemen.
Soorten
Vele soorten uit deze familie zijn echter nog steeds niet goed geketend aan bepaalde locaties. In de wateren van West-Afrika en Afrika, Zuid-Amerika en Australië vallen veel Eledonidae in het gebied rondom de 10-meter diepte. Veel soorten uit deze familie zijn echter niet meer te vinden doordat ze door menselijke activiteiten worden uitgestorven.
Levenscyclus
De levenscyclus van een schelpdier uit de Eledonidae is grotendeels hetzelfde als die van andere schaaldieren, met uitzondering van de tijd die ze tot zetenaanpassing nodig heeft. Deze groei- en ontwikkelingsstap kan in zeer korte tijden plaatsvinden, waardoor een individu eerst enkele uren later van een schelp kan veranderen naar een klein dier. Daarnaast zijn er ook andere aspecten die nodig zijn om de Eledonidae te begrijpen.
Adaptatie
De schelpdieren uit deze familie hebben een zeer speciaal ontwikkeld zicht om zich aan hun voedsel te richten. De ogen van de Eledonidae zijn niet meer goed zichtbaar, maar het kan worden geconstateerd dat ze op de schilflikken staan en dat er een breed, gladde mond is met lange slijmenzakjes. Deze zaken zijn eigenlijk zogenaamde “zoetige”, en zijn nodig om voedsel te weten te kiezen uit het water. In de schelp worden ze geplaatst om bijvoorbeeld op juiste afstand de rechte richting van een diertje te bepalen.
Ecologie
De schaaldieren uit deze familie zijn niet meer alleen in de zee aanwezig, maar ook in zoete water. Ze kunnen echter ook worden antracit en kikkertjes vormen. Sommige soorten van de Eledonidae zijn echter wel in zeer kleine watergangen te vinden. In de regel blijven deze schaaldieren dan voornamelijk op het land, omdat ze van lucht en voedsel nodig hebben.
Voeding
De meeste Eledonidae zijn echter allemaal zoetwater-schelpen. Er wordt aangenomen dat de meeste soorten van deze familie te vleesvoer, schaalvoer en plankton voeren. Sommige soorten hebben echter ook andere voedselbronnen. Sommige soorten van Eledonidae zijn echter op jacht geweest, zoals de grotere soorten die grote vissen eten.
Biologische kenmerken
Ook in termen van biologie zijn er duidelijke verschillen tussen een schelpdier en een Eledonide. In het voorbeeld hierboven, kan worden gezien dat ze niet meer zware slankheid heeft dan andere Gastropoda, wat de meeste schaaldieren kenmerkt. Daarnaast hebben ze ook geen tanden en voedselzakjes zoals sommige andere gastropoden, zoals de land- en bos-schelpdieren.
Conservatie
De meeste soorten van de Eledonidae zijn echter al uitgestorven. De reden hiervoor is vaak het feit dat ze in zeer kleine en diepe watergangen leven, waarbij de habitat voor schaaldieren vooral door menselijke activiteiten wordt versterkt. Voorbeelden hiervan zijn de groei van steden en de gebruik van het land als een landbouwgrond. Het is echter ook zo dat er nog steeds veel soorten uit deze familie te vinden zijn in watergangen die voor schaaldieren bestemd zijn, zoals de zeegrotten.
Conclusie
Tegenwoordig is het meestal niet meer nodig om tussen de 200 soorten van de Eledonidae te lezen. De familie is echter vooral van belang in termen van biologie, omdat ze een interessante aanpak heeft op manieren waarbij schaaldieren zich aan hun voedsel richten.