De Sovjet-Unie had een langdurige en bijzondere geschiedenis bij de Olympische Spelen. Van het eerste olimpisch toernooi na de Eerste Wereldoorlog in 1908 tot het laatste officiële toernooi in 1980, namen de Sovjet- atleetten een unieke positie in op de podium. Deze geschiedenis wordt gekenmerkt door de overwicht van de Sovjet-Unie op het olympische podium, maar ook door de politiek en gevolgen die deze overwicht had.
De Sovjet-Unie maakte zijn eerste olympische optreden in 1952. Tijdens dit toernooi wonnen de Sovjet- atleetten drie gouden medailles en twee zilveren, waarmee ze voor het eerst op de vijfde plaats eindigden in de algemene rangschikking. In de jaren die volgden zou deze positie steeds versterkt worden.
De Sovjet-Unie was een van de meest successvolle sportlanden in de geschiedenis van de Olympische Spelen. Tijdens het toernooi in 1956 wonnen ze voor het eerst alle medailles, waaronder drie gouden. Deze overwinning stelde een nieuw record in, aangezien dit de eerste keer was dat een land alle medailles veroverde op het olympisch podium.
Tijdens het toernooi in 1960 wonnen de Sovjet- atleetten 17 van de 101 gouden medailles. Dit was de beste prestatie in de geschiedenis van de Olympische Spelen. In 1964 en 1972 werden de Sovjet-Unie opnieuw top van het podium geplaatst.
De Sovjet-Unie had ook een significant invloed op de sportieve ontwikkeling van andere landen. Veel van hun atleten waren onderdeel van de “Sovjet-school”, die bekend stond voor zijn efficiënte trainingsmethoden en technisch expertise.
Tijdens het toernooi in 1980 werd de Sovjet-Unie voor het laatste keer top van het podium. In de daaropvolgende jaren zou de Sovjet-Unie steeds minder successen op het olimpische podium behalen, maar dit was de laatste klap in een lange reeks van overwicht.
De Sovjet-Unie maakte ook een uniek gebruik van de Olympische Spelen als een platform om hun politieke en economische macht te laten zien. Veel Sovjet- atleetten werden aangemoedigd om voor de communistische partij te trainen, wat vaak leidde tot een sterk bondgenootschap tussen de Sovjets en andere landen.
De Sovjet-Unie had ook een significant effect op het olimpische beleid. De Sovjet- atleetens werden vaak geïnstrumentaliseerd om de internationale politiek te ondersteunen. Soms moesten Sovjet- atleetens ook politieke boodschappen overbrengen, zoals het voeren van een boycot tijdens de Olympische Spelen in 1984.
De Sovjet-Unie opende ook de deur voor andere sportlanden om zich te ontwikkelen. Veel landen zagen de Sovjet- atleetens als een bron van inspiratie en leerdoelen, waardoor ze hun eigen sportieve ontwikkeling versneden.
In het licht van deze overwicht en politieke invloed, was het niet verwonderlijk dat de Sovjet-Unie haar olympische geschiedenis in 1980 beëindigde. De boycot tijdens de Olympische Spelen in Los Angeles van dat jaar was een einde aan dit capabelien.