Prefect van een Frans Departement in de Nederlanden

De prefectuur was een bestuurslaag die door Napoleon ingevoerd werd om zijn macht over het Franse keizerrijk en de veroverde gebieden te consolideren. In 1800 werden er in Frankrijk 98 departementen gecreëerd met elk een gouverneur aan het hoofd, de prefect. Deze prefect had zeer uitgebreide bevoegdheden.

Ontstaan van het Departement

In de Franse tijd werden de Nederlanden onderverdeeld in negen departementen, die elk een eigen gouverneur kregen. Het Departement Schelde en Maas was één van deze departementen en bestond tot 1814. De hoofdstad was Middelburg. In dit artikel zullen we ons focussen op de prefectuur in het Departement Schelde en Maas, één van de negen departementen die Frankrijk had ingevoerd in de veroverde gebieden.

Bevoegdheden

De gouverneur of prefect was de vertegenwoordiger van het Franse keizerrijk en kreeg zeer uitgebreide bevoegdheden. Hij moest erop toezien dat de keizerlijke decreten en wetten werden toegepast. De prefect had tevens toezicht over de magistraten, het leger en de politie. Ook was hij belast met de inning van de belastingen en had hij een controlefunctie ten aanzien van de financiën.

Politieke Machtsmiddelen

Om zijn taken naar behoren uit te voeren, kreeg de prefect ook belangrijke politieke machtsmiddelen in handen. Zo had hij recht op toelating tot alle openbare en private bijeenkomsten van burgers alsook het recht om toespraken te houden voor groepen mensen. Hij mocht ook aanwezig zijn op zittingen van de burgerlijke en strafrechtelijke rechtbanken.

Bestuurlijke Machtsmiddelen

De prefect had eveneens belangrijke bestuurlijke machtsmiddelen in handen. Zo had hij het recht om alle openbare gebouwen te bezoeken, alsook de gevangenissen en kazernes. Hij kon ook onbeperkt gebruik maken van alle postwagens alsook paarden.

Departement Schelde en Maas

De prefectuur in het Departement Schelde en Maas had als hoofdstad Middelburg en was onderverdeeld in drie arrondissementen, namelijk: Middelburg, Brugge en Gent. De gouverneur van dit departement was ook verantwoordelijk voor de provincie Vlaanderen.

Conclusie

In deze tekst hebben we een korte schets gegeven over het ontstaan van het Departement Schelde en Maas, de prefectuur in de Nederlanden. We hebben aangehaald hoe Napoleon zijn macht wou consolideren door middel van gouverneurs met uitgebreide bevoegdheden te installeren in elk departement. In het specifieke geval van het Departement Schelde en Maas hebben we gezien hoe de prefectuur werd ingevoerd en welke politieke en bestuurlijke machtsmiddelen hij toebedeeld kreeg om zijn taken naar behoren uit te voeren.